Restorasyon Sergisi
Restorasyon Sergisi
Sergi
Sergi Alanı
Restorasyon Sergisi: Cumhuriyet'in İlk Yönetmeni Muhsin Ertuğrul'dan "Aysel, Bataklı Damın Kızı"
Küratör: Suna Altan
Grafik Tasarım ve Uygulama: Kerem Yaman
Arşiv: Güney Özkılınç, Gökhan Akçura, Turan Tanyer, Sinematek/Sinema Evi
Kadıköy Belediyesi Sinematek/Sinema Evi bu yıl Kurukahveci Mehmet Efendi desteği ile restore ettirdiği ve ilk gösterimini 27 Ekim’de gerçekleştireceği Aysel, Bataklı Damın Kızı filmi gösterimlerine paralel olarak bir de sergi hazırladı.
Cumhuriyetin 11'inci yılında yani 1934'te çekimleri tamamlanan film, Cumhuriyetin 101. yılında yeniden seyircisine kavuşuyor. Sinema tarihimiz açısından pek çok ilki barındıran 1935 yılında vizyona girmiş Aysel, Bataklı Damın Kızı filminin yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul, senaryosunu Nazım Hikmet, özgün müziklerini Cemal Reşit Rey üstleniyor. Filmde Cahide Sonku ve Feriha Tevfik gibi dönemin önemli oyuncuları rol alıyor. Sergide filme ve restorasyon sürecine ilişkin bilgilerin yanı sıra Bursa'nın Çalı köyünde çekilen ve ilk "köy filmi" addedilen filmle ilgili basın küpürleri ve fotoğraflar görülebilir.
Küratörlüğünü Suna Altan'ın, grafik tasarımlarını Kerem Yaman'ın yaptığı sergi 29 Ekim 2024 - 31 Ocak 2025 tarihleri arasında her gün saat 10.00-18.00 arasında ücretsiz olarak Sinematek/Sinema Evi'nde ziyaret edilebilir.
*Bu sergi, Kurukahveci Mehmet Efendi desteleriyle gerçekleştirilmiştir.
Elif Ergezen: "Muhsin Ertuğrul ülkemizde Batılı anlamda tiyatronun öncüsü olduğu kadar sinemanın da öncüsü. Uluslararası kişiliği ile gelişmeleri yakından takip eden; Almanya’da, SSCB’de ve İngiltere’de sinemacıların yanında çalışmış, filmler yapmış, 1933 yılında çektiği Leblebici Horhor Ağa filmi ile 2. Venedik Film Festivali’nde onur ödülü almış bir yönetmenden söz ediyoruz. Sinema tarihçileri tarafından “ilk”leri dolayısıyla hakkı teslim edilse de “Tiyatrocular Dönemi” içine sıkıştırılan yönetmen, bir sinemacı olarak hâlâ yeterince ele alınmış değil. Cumhuriyet kurulmadan önce filmler çekmeye başlayan Muhsin Ertuğrul’un her filmi birer tarihî belge olduğu kadar bir sinema eseri olarak da önem taşıyor. Özellikle Aysel, Bataklı Damın Kızı filmi o döneme atfedilen tüm klişe yakıştırmalardan azade sinemasal unsurlar içerir: Yönetmenin kurgu tercihleri, atmosferi, kamera hareketleri ve doğal mekânlarda uzun ve derin planları ile kurduğu ritim ve detaylara verdiği önem. Üstelik, köyün erkeklerine ve mahkemeye başkaldıran güçlü kadın karakteri başta olmak üzere karakterleri ve yaklaşımı ile de etkileyici bir film. Tüm bu özelliklerinin yanı sıra neredeyse sağlam şekilde erişebileceğimiz en eski filmlerden biri oluşu da Muhsin Ertuğrul’un Aysel, Bataklı Damın Kızı’nın dijital restorasyonu daha fazla geciktirilemeyecek kadar öncelikli hâle getiriyordu bizim için.
27 Ekim'de dünyanın dört bir yanındaki arşivler, UNESCO ve Görsel-İşitsel Arşiv Dernekleri Koordinasyon Konseyi (CCAAA) tarafından, görsel-işitsel materyalleri korumanın önemi ve aciliyeti konusunda farkındalık yaratmak amacıyla başlatılan Dünya Görsel-İşitsel Miras Günü'nü kutluyor. Uluslararası Film Arşivleri Federasyonu (FIAF) üyesi olarak biz de Aysel, Bataklı Damın Kızı filminin restorasyon sonrası ilk gösterimini o gün yaparak bu özel günü ünya arşivleriyle eş zamanlı kutlamaktan ve filmi dünya mirasına yeniden kazandırmış olmaktan onur duyuyoruz."